Wydawca treści
Ochrona lasu w Nadleśnictwie Cisna
W oparciu o materiały z ubiegłego 10-lecia, a także inwentaryzację przeprowadzoną w trakcie prac taksacyjnych V rewizji Planu Urządzenia Lasu, stan zdrowotny lasów i stan sanitarny drzewostanów Nadleśnictwa Cisna oceniany jest jako dobry.
Podczas prac terenowych podczas opracowywania Planu Urządzenia Lasu zinwentaryzowano szkody na łącznej powierzchni 2752,28 ha stanowiącej 14,5% powierzchni wszystkich drzewostanów, w tym: uszkodzenia nieistotne wystąpiły na powierzchni 1213,92 ha, istotne – 479,35 ha, a silne – 115,70 ha.
Zinwentaryzowano 4242,35 ha drzewostanów na gruntach porolnych, które stanowią 22,32% powierzchni wszystkich drzewostanów Nadleśnictwa. Są to drzewostany olszowe powstałe w wyniku sukcesji naturalnej na tych gruntach, oraz przedplonowe drzewostany sosnowe, modrzewiowe i świerkowe, pochodzące z powojennych zalesień gruntów rolnych.
Problemem ochronnym Nadleśnictwa Cisna są szkody wyrządzane w odnowieniach, zwłaszcza podokapowych (uprawy i młodniki) przez zwierzynę płową (jeleń, sarna) i żubra. Z danych inwentaryzacyjnych wynika, że przeważają szkody nieistotne (do 20%) występujące na powierzchni 60,73 ha (tj. 79,5% pow. ogólnej uszkodzeń od zwierzyny), szkody istotne stwierdzono na powierzchni 15,64 ha (20,5%).
Do podstawowych działań Nadleśnictwa z zakresu ochrony lasu należy wykonywanie następujących czynności:
1. Dla ograniczenia szkód od wiatru, przymrozków, śniegu i okiści:
- przestrzegać doboru składu gatunkowego do określonych wymagań siedliskowych,
- kontynuować przebudowę drzewostanów olszy szarej oraz świerczyn złej jakości,
- w uprawach jodłowych, a także bukowych i jaworowych gdzie występują szkody od przymrozków wskazane jest formowanie prowadnika przy „wielopędowości” Jd, a w przypadku buka przycięcie pędów bocznych spowoduje zwiększenie przyrostu pędu głównego.
- sukcesywne usuwanie (eliminowanie) drzew z rakiem (Jd) oraz hubami pniowymi (Bk).
2. Dla ograniczenia destrukcyjnej działalności korzeniowych grzybów pasożytniczych (opieńka i korzeniowiec wieloletni), zwłaszcza w świerczynach
i drzewostanach olszy szarej, należy w przypadku świerczyn przyjąć postępowanie zawarte w Zasadach Hodowli Lasu, a mianowicie:
- prowadzenie stałej obserwacji symptomów choroby,
- wykonywanie cięć sanitarnych i przebudowy drzewostanów przez dolesianie luk i przerzedzeń lub wprowadzanie podsadzeń produkcyjnych z preferowaniem Jd, Bk i Jw,
- w drzewostanach o małym zaawansowaniu choroby (korzeniowiec wieloletni) cięcia pielęgnacyjne wykonywać w okresie od lutego do połowy maja (okres, w którym patogen nie wytwarza zarodników),
- na siedliskach lasowych udział Św ograniczać do 10 –20 % w kępowych formach zmieszania, natomiast preferować gatunki liściaste dostosowane do siedliska oraz Jd i Md,
- w przypadku drzewostanów olszy szarej kontynuacja dotychczasowych działań – przebudowa z uwzględnieniem grodzeń.
3. Dla ograniczenia grzybowych chorób infekcyjnych (rak jodły, zamieranie jesiona):
- sukcesywnie w prowadzonych zabiegach usuwać drzewa opanowane przez raka jodły,
- w uprawach i młodnikach eliminować drzewka silnie porażone, w uprawach wskazane jest usuwanie (obcinanie sekatorem) pędów z „czarcimi miotłami” i ich palenie. Zabieg winien być wykonany przed końcem maja, t.j. przed uwolnieniem ecjospor,
- w przypadku choroby zamierania pędów jesiona czasowo na uprawach zastępować innym gatunkiem (np. Jw, Wz).
4. Dla ograniczenia liczebności szkodników wtórnych Św (głównie kornika drukarza i drwalnika paskowanego) należy przyjąć następujące postępowanie:
- wyszukiwanie, wyznaczanie i usuwanie w terminie, oraz wywóz lub korowanie drzew zasiedlonych z uwzględnieniem obu generacji szkodnika oraz generacji siostrzanej,
- zachowanie zasady minimum sanitarnego lasu, czyli w pierwszej kolejności usuwanie posuszu czynnego, drzewa opuszczone przez szkodniki wtórne winny być usuwane w II – giej kolejności,
- zapewnić właściwą rotację drewna, uwzględniając także sortymenty stosowe, które również stanowią bazę pokarmowo-lęgową dla szkodników wtórnych,
- wykładanie pułapek klasycznych w ilościach adekwatnych do zagrożenia z uwzględnieniem obu generacji i generacji siostrzanej,
- zgodnie zaleceniami przygotowanymi przez RDLP i ZOL z 2007 r, odstąpienie od wykonywania jesiennych poszukiwań szkodników pierwotnych sosny oraz od 2008 r. z wykładania pułapek feromonowych do odłowu samców brudnicy mniszki, zastępując ją metodą transektu,
- stosowanie pułapek feromonowych w dotychczasowym rozmiarze (ok. 130 szt.), głównie na ścianach lasu w grupach po 3 szt. z zachowaniem właściwej odległości między nimi i ścianą lasu.
- w małych lukach, czy inicjujących się gniazdach występowania nie należy lokalizować pułapek feromonowych, natomiast posadawiać tam pułapki klasyczne (przysposobione złomy lub wywroty).
5. W drzewostanach jodłowych:
- bieżąco usuwać powstające złomy i wywroty, wydzielający się posusz, oraz drzewa z wyraźnymi rakami na strzałach,
- drewno pozyskane w okresie jesienno–zimowym wywozić najpóźniej do końca marca, pozyskane w okresie zimowo-wiosennym do końca czerwca. Drewno pozyskiwane w lecie winno być wywożone na bieżąco.
6. Dla ograniczenia szkód od zwierzyny w uprawach i młodnikach należy:
- ilość zwierzyny dostosować do możliwości wyżywieniowej siedlisk, przestrzegając realizacji planów odstrzału (głównie samice i młodzież),
- kontynuować zabiegi zmierzające do zmniejszenia presji zwierzyny na młode pokolenie lasu poprzez: poprawę warunków osłonowych dla zwierzyny na terenach stanowiących naturalne ostoje, poprawę warunków bytowania zwierzynie przez zapewnienie właściwej bazy żerowej, pozostawienie i utrzymanie w sprawności łąk śródleśnych dla potrzeb zwierzyny, utworzenie sieci poletek zgryzowych (po około 6 arów) obsadzanych poza klasowymi Jd, Js, Jw, wykładanie soli w lizawkach z ich właściwą lokalizacją itp,
- kontynuować wszystkie możliwe sposoby zabezpieczania sadzonek: grodzenia, zabezpieczenia chemiczne i mechaniczne,
- w czyszczeniach wczesnych preferować ogławianie drzewek przeznaczonych do usunięcia z pozostawieniem ich na powierzchni jako osłony egzemplarzy docelowych,
- pozostawiać ścięte (w ramach czyszczeń późnych), niewyrobione osiki i wierzby w okresie zimy,
- zwiększać powierzchnię zimowych cięć hodowlanych w młodszych klasach wieku szczególnie w miejscach koncentracji zwierzyny.
7. Dla podniesienia odporności biologicznej drzewostanów ochronę pożytecznej fauny realizować przez:
- ochronę mrowisk,
- zwiększenie ilości skrzynek lęgowych dla ptaków (z uwzględnieniem różnych typów – zwłaszcza dla dzięciołów) na terenie całego Nadleśnictwa z koncentracją ich w miejscach zagrożonych od szkodników wtórnych (świerczyny – leśnictwa Habkowce, Solinka, Buk, Kalnica, Zawój, Strzebowiska, pozostałe w mniejszym stopniu),
- pozostawianie drzew dziuplastych jako naturalnych miejsc gniazdowania ptaków („dziuplaki”),
- dokarmianie ptaków (wykładanie karmy) w okresach, kiedy warunki atmosferyczne utrudniają zdobycie koniecznej dla życia ilości pożywienia,
- posadawianie na uprawach otwartych zwyżek dla ptaków drapieżnych (naturalne ograniczenie liczebności populacji myszowatych).
8. Ochrona środowiska leśnego - z uwagi na położenie Nadleśnictwa, mogą mieć miejsce szkody antropogeniczne powodowane dużym ruchem turystycznym (zaśmiecanie). Szczegółowe wytyczne dotyczące ochrony środowiska leśnego zawarte są w Programie ochrony przyrody.
Celem pogodzenia interesów gospodarki leśnej i ochrony środowiska leśnego z koniecznością udostępniania terenów leśnych dla turystyki i wypoczynku, należy:
- ukierunkowywać ruch turystyczny, utrzymywać w sprawności użytkowej parkingi i miejsca postoju oraz inne urządzenia turystyczne,
- prowadzić akcję edukacji społeczeństwa poprzez ustawianie tablic informacyjnych, korzystanie z lokalnych mediów itp.,
- oznakowywać powierzchnie objęte stałym lub okresowym zakazem wstępu do lasu i egzekwować przestrzeganie ustanowionych zakazów.