Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona lasu w Nadleśnictwie Cisna

W oparciu o materiały z ubiegłego 10-lecia, a także inwentaryzację przeprowadzoną w  trakcie prac taksacyjnych V rewizji Planu Urządzenia Lasu, stan zdrowotny lasów i stan sanitarny drzewostanów Nadleśnictwa Cisna oceniany jest jako dobry.

Podczas prac terenowych podczas opracowywania Planu Urządzenia Lasu zinwentaryzowano szkody na łącznej powierzchni 2752,28 ha stanowiącej 14,5% powierzchni wszystkich drzewostanów, w tym: uszkodzenia nieistotne wystąpiły na powierzchni 1213,92 ha, istotne – 479,35 ha, a silne – 115,70 ha.

Zinwentaryzowano 4242,35 ha drzewostanów na gruntach porolnych, które stanowią 22,32% powierzchni wszystkich drzewostanów Nadleśnictwa. Są to drzewostany olszowe powstałe w wyniku sukcesji naturalnej na tych gruntach, oraz przedplonowe drzewostany sosnowe, modrzewiowe i świerkowe, pochodzące z  powojennych zalesień gruntów rolnych.

Problemem ochronnym Nadleśnictwa Cisna są szkody wyrządzane w  odnowieniach, zwłaszcza podokapowych (uprawy i młodniki) przez zwierzynę płową (jeleń, sarna) i żubra. Z  danych inwentaryzacyjnych wynika, że przeważają szkody nieistotne (do 20%) występujące na powierzchni 60,73 ha (tj. 79,5% pow. ogólnej uszkodzeń od zwierzyny), szkody istotne stwierdzono na powierzchni 15,64 ha (20,5%).

 

Do podstawowych działań Nadleśnictwa z zakresu ochrony lasu należy wykonywanie następujących czynności:

 

1.  Dla ograniczenia szkód od wiatru, przymrozków, śniegu i okiści:

  • przestrzegać doboru składu gatunkowego do określonych wymagań siedliskowych,
  • kontynuować przebudowę drzewostanów olszy szarej oraz świerczyn złej jakości,
  • w uprawach jodłowych, a także bukowych i jaworowych gdzie występują szkody od przymrozków wskazane jest formowanie prowadnika przy „wielopędowości” Jd, a w przypadku buka przycięcie pędów bocznych spowoduje zwiększenie przyrostu pędu głównego.
  • sukcesywne usuwanie (eliminowanie) drzew z rakiem (Jd) oraz hubami pniowymi (Bk).

 

2.    Dla ograniczenia destrukcyjnej działalności korzeniowych grzybów pasożytniczych (opieńka i korzeniowiec wieloletni), zwłaszcza w świerczynach
i drzewostanach olszy szarej, należy w przypadku świerczyn przyjąć postępowanie zawarte w Zasadach Hodowli Lasu, a mianowicie:

  • prowadzenie stałej obserwacji symptomów choroby,
  • wykonywanie cięć sanitarnych i przebudowy drzewostanów przez dolesianie luk i przerzedzeń lub wprowadzanie podsadzeń produkcyjnych z preferowaniem Jd, Bk i Jw,
  • w drzewostanach o małym zaawansowaniu choroby (korzeniowiec wieloletni) cięcia pielęgnacyjne wykonywać w okresie od lutego do połowy maja (okres, w  którym patogen nie wytwarza zarodników),
  • na siedliskach lasowych udział Św ograniczać do 10 –20 % w kępowych formach zmieszania, natomiast preferować gatunki liściaste dostosowane do siedliska oraz Jd i Md,
  • w przypadku drzewostanów olszy szarej kontynuacja dotychczasowych działań – przebudowa z uwzględnieniem grodzeń.

 

3.    Dla ograniczenia grzybowych chorób infekcyjnych (rak jodły, zamieranie jesiona):

  • sukcesywnie w prowadzonych zabiegach usuwać drzewa opanowane przez raka jodły,
  • w uprawach i młodnikach eliminować drzewka silnie porażone, w  uprawach wskazane jest usuwanie (obcinanie sekatorem) pędów z  „czarcimi miotłami” i ich palenie. Zabieg winien być wykonany przed końcem maja, t.j. przed uwolnieniem ecjospor,
  • w przypadku choroby zamierania pędów jesiona czasowo na uprawach zastępować innym gatunkiem (np. Jw, Wz).

 

4.    Dla ograniczenia liczebności szkodników wtórnych Św (głównie kornika drukarza i  drwalnika paskowanego) należy przyjąć następujące postępowanie:

  • wyszukiwanie, wyznaczanie i usuwanie w terminie, oraz wywóz lub korowanie drzew zasiedlonych z uwzględnieniem obu generacji szkodnika oraz generacji siostrzanej,
  • zachowanie zasady minimum sanitarnego lasu, czyli w pierwszej kolejności usuwanie posuszu czynnego, drzewa opuszczone przez szkodniki wtórne winny być usuwane w II – giej kolejności,
  • zapewnić właściwą rotację drewna, uwzględniając także sortymenty stosowe, które również stanowią bazę pokarmowo-lęgową dla szkodników wtórnych,
  • wykładanie pułapek klasycznych w ilościach adekwatnych do zagrożenia z  uwzględnieniem obu generacji i generacji siostrzanej,
  • zgodnie zaleceniami przygotowanymi przez RDLP i ZOL z 2007 r, odstąpienie od wykonywania jesiennych poszukiwań szkodników pierwotnych sosny oraz od 2008 r. z wykładania pułapek feromonowych do odłowu samców brudnicy mniszki, zastępując ją metodą transektu,
  • stosowanie pułapek feromonowych w dotychczasowym rozmiarze (ok. 130 szt.), głównie na ścianach lasu w grupach po 3 szt. z zachowaniem właściwej odległości między nimi i ścianą lasu.
  • w małych lukach, czy inicjujących się gniazdach występowania nie należy lokalizować pułapek feromonowych, natomiast posadawiać tam pułapki klasyczne (przysposobione złomy lub wywroty).

 

5.    W drzewostanach jodłowych:

  • bieżąco usuwać powstające złomy i wywroty, wydzielający się posusz, oraz drzewa z wyraźnymi rakami na strzałach,
  • drewno pozyskane w okresie jesienno–zimowym wywozić najpóźniej do końca marca, pozyskane w okresie zimowo-wiosennym do końca czerwca. Drewno pozyskiwane w lecie winno być wywożone na bieżąco.

 

6.    Dla ograniczenia szkód od zwierzyny w uprawach i młodnikach należy:

  • ilość zwierzyny dostosować do możliwości wyżywieniowej siedlisk, przestrzegając realizacji planów odstrzału (głównie samice i młodzież),
  • kontynuować zabiegi zmierzające do zmniejszenia presji zwierzyny na młode pokolenie lasu poprzez: poprawę warunków osłonowych dla zwierzyny na terenach stanowiących naturalne ostoje, poprawę warunków bytowania zwierzynie przez zapewnienie właściwej bazy żerowej, pozostawienie i  utrzymanie w sprawności łąk śródleśnych dla potrzeb zwierzyny, utworzenie sieci poletek zgryzowych (po około 6 arów) obsadzanych poza klasowymi Jd, Js, Jw, wykładanie soli w  lizawkach z  ich właściwą lokalizacją  itp,
  • kontynuować wszystkie możliwe sposoby zabezpieczania sadzonek: grodzenia, zabezpieczenia chemiczne i mechaniczne,
  • w czyszczeniach wczesnych preferować ogławianie drzewek przeznaczonych do usunięcia z pozostawieniem ich na powierzchni jako osłony egzemplarzy docelowych,
  • pozostawiać ścięte (w ramach czyszczeń późnych), niewyrobione osiki i  wierzby w okresie zimy,
  • zwiększać powierzchnię zimowych cięć hodowlanych w młodszych klasach wieku szczególnie w miejscach koncentracji zwierzyny.

 

7.    Dla podniesienia odporności biologicznej drzewostanów ochronę pożytecznej fauny realizować przez:

  • ochronę mrowisk,
  • zwiększenie ilości skrzynek lęgowych dla ptaków (z uwzględnieniem różnych typów – zwłaszcza dla dzięciołów) na terenie całego Nadleśnictwa z koncentracją ich w miejscach zagrożonych od szkodników wtórnych (świerczyny – leśnictwa Habkowce, Solinka, Buk, Kalnica, Zawój, Strzebowiska, pozostałe w mniejszym stopniu),
  • pozostawianie drzew dziuplastych jako naturalnych miejsc gniazdowania ptaków („dziuplaki”),
  • dokarmianie ptaków (wykładanie karmy) w okresach, kiedy warunki atmosferyczne utrudniają zdobycie koniecznej dla życia ilości pożywienia,
  • posadawianie na uprawach otwartych zwyżek dla ptaków drapieżnych (naturalne ograniczenie liczebności populacji myszowatych).

 

8.    Ochrona środowiska leśnego - z uwagi na położenie Nadleśnictwa, mogą mieć miejsce szkody antropogeniczne powodowane dużym ruchem turystycznym (zaśmiecanie). Szczegółowe wytyczne dotyczące ochrony środowiska leśnego zawarte są w Programie ochrony przyrody.

 

            Celem pogodzenia interesów gospodarki leśnej i ochrony środowiska leśnego z  koniecznością udostępniania terenów leśnych dla turystyki i wypoczynku,  należy:

  • ukierunkowywać ruch turystyczny, utrzymywać w sprawności użytkowej parkingi i miejsca postoju oraz inne urządzenia turystyczne,
  • prowadzić akcję edukacji społeczeństwa poprzez ustawianie tablic informacyjnych, korzystanie z lokalnych mediów itp.,
  • oznakowywać powierzchnie objęte stałym lub okresowym zakazem wstępu do lasu i egzekwować przestrzeganie ustanowionych zakazów.

Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Historia Nadleśnictwa

Historia Nadleśnictwa

Nazwa Cisna wymieniana jest w latach 1745, 1785 oraz w XIX i XX wieku. Wcześniej, w 1552 roku nazwa brzmiała „Czyasna", w 1576 r. „Cziszna" zaś w  1589 r. „Cziesna". W języku ukraińskim nazwa brzmiała „Tisna". Nazwa była wywodzona od polskiego słowa „ciasny". Może również pochodzić od staropolskiego słowa „ciosno" oznaczającego dawny znak graniczny zaciosywany na drzewach.

Wieś Cisna położona jest przy starym trakcie wiodącym od Sanoka przez Przełęcz nad Roztokami w stronę Humennego, który użytkowany był jeszcze w  okresie II wojny światowej. Szlak ten znany był już w czasach rzymskich, czego potwierdzeniem są dwie monety cesarza Hadriana znalezione w Cisnej. Lokacja wsi związana jest z tym traktem. Wybitną rolę kolonizatorską w dolinie Solinki, a więc w  centrum Bieszczadów, odegrała rodzina Balów wywodząca się z Węgier. Duże zasługi w osadnictwie miała również rodzina Kmitów. W samych Bieszczadach ludność stanowiły dwie grupy etniczne - Łemków i  Bojków. Granice terytorialne obu grup nie były ścisłe i wyraźne. Przyjął się pogląd ustalający granicę między Łemkowszczyzną a Bojkowszczyzną od wsi Solinka (była Łemkowska). Wsie położone na wschód w tym: Cisna, Liszna, Dołżyca i Wetlina były już wsiami bojkowskimi. Jak podaje literatura kultura Bojków była szczególnie prymitywna ale i  najmniej skażona obcymi wpływami. Bojkowie zajmowali się gospodarką hodowlaną, głównie wypasem wołów, z całą pierwotną organizacją życia na połoninach (Koszar, Koliba) i  wypasem owiec. Dalszym źródłem zarobku była eksploatacja lasów, praca w tartakach i  wypalanie węgla drzewnego.

W latach 1939 - 1944 Bieszczady jak i pozostałe tereny Polski znalazły się pod okupacją niemiecką. W 1944 roku wyzwolone zostały spod okupacji niemieckiej tereny Bieszczadów Zachodnich. Po wyzwoleniu zostały opanowane przez Ukraińską Powstańczą Armię. W 1947 roku przystąpiono do akcji „Wisła" której celem było przesiedlenie ludności ukraińskiej do ZSRR i na Ziemie Odzyskane. Zniszczonych zostało wiele wsi na terenie Nadleśnictwa Cisna jak: Roztoki Górne, Krzywe, Dołżyca, Buk, Łopienka, Żubracze, Liszna, Solinka. Cisna, jako miejscowość zniszczona podczas wojny i w czasie walk z UPA, popadła w ruinę.

Lasy Nadleśnictwa Cisna stanowiły uprzednio własność prywatną średnich i  większych posiadaczy. W dokumencie sporządzonym 15 grudnia 1923 r. figurują właściciele dóbr Cisna: Józefa Rattierowa, Maksymilian Backenroth; masa spadkowa Hermana Backenrotha do rąk spadkobierczyni Belli Backenroth. Lasy włościańskie zagospodarowane były indywidualnie na podstawie obowiązujących przepisów i  zarządzeń. Całość gospodarki leśnej omawianych terenów nastawiona była na pobór masy, który przynosił doraźne korzyści materialne.

Lasy prywatne większej własności włączone zostały do ALP drogą upaństwowienia na podstawie dekretu PKWN z dnia 6.09.1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U.R.P. nr 3, póz. 13 z 1945), dekretu PKWN z dnia 12.12.1944 r. o przejęciu niektórych lasów na własność państwa (Dz. U.R.P. nr 15, póź. 82
z 1945 r.).

Grunty będące własnością drobnych posiadaczy zostały upaństwowione na podstawie dekretu z dnia 5.09.1947 r. (Dz. U.R.P. nr 59, póz. 318) - o przyjęciu na własność państwa nieruchomości po przesiedleniu do ZSRR oraz na podstawie ustawy z dnia 27.07.1949 r. (Dz. U. nr 46, póź. 339 z 1949 r.) - o przejęciu na własność państwa - nie pozostających w  faktycznym władaniu właścicieli
- nieruchomości ziemskich, położonych w niektórych powiatach województwa białostockiego, lubelskiego, rzeszowskiego i krakowskiego. Nadleśnictwu Cisna zostały przekazane grunty niższej jakości oraz niewielkie powierzchnie lasów stanowiące własność tamtejszej ludności, przesiedlonej do ZSRR lub na Ziemie Zachodnie.

Nadleśnictwo Cisna po II wojnie światowej gospodarowało na podstawie następujących planów:

  1. Prowizorycznego planu urządzenia gospodarstwa leśnego dla Nadleśnictwa Cisna na okres od 1.01.1954 r. do 31.12.1963 r.;
  2. Definitywnego planu urządzania dla Nadleśnictwa Cisna obowiązującego od 0l.l0.1961 r. do 30.09. 1971 r.;
  3. Planu urządzenia I rewizji na okres 1.10.1971 r. do 30.09.1981 r.;
  4. Planu urządzenia II rewizji na okres 1.01. 1985 r. do 31.12.1994 r.;
  5. Planu urządzenia III rewizji na okres 1.01.1996 r. do 31.12.2005 r.
  6. Planu urządzenia IV rewizji na okres 1.01.2006 r. do 31.12.2015 r.

Obecny obręb Wetlina stanowią lasy byłego Nadleśnictwa Wetlina. Dokładna data utworzenia Nadleśnictwa Państwowego Wetlina nie jest ustalona. Przypuszcza się, że powstało ono w 1945 roku - nazwa Nadleśnictwa Wetlina wymieniona jest w  protokołach przejęcia niektórych lasów na własność Skarbu Państwa Dyrekcji Lasów Państwowych w  Rzeszowie w obecności p. o. Nadleśniczego w Wetlinie inż. Stanisława Bork - Preka (prot. z dnia 17 II 1945 r., 18 II 1945 r., 25 IV 1945 r.,
12 V 1945 r, 10 VI 1945 r.). Nadleśnictwo Wetlina zostało zorganizowane w 1954 roku. W tym samym roku przeprowadzone zostało przez sekcję Urządzania Lasu Okręgu Lasów Państwowych w Przemyślu pierwsze prowizoryczne urządzanie lasu na okres od 01.01.1954 do 31.12.1963 r. Dla ściślejszego opracowania zadań gospodarczych oraz potrzeb Nadleśnictwa, skrócony został okres obowiązywania operatu prowizorycznego urządzania i w 1961 r. przeprowadzono prace związane z  opracowaniem definitywnego urządzania lasu na okres od 0l.10.1961 r. do 30.09.1971 r. (BULiGL o/Brzeg). Następnie Nadleśnictwo Wetlina gospodarowało na podstawie następujących planów:

  1. Plan urządzeniowy I rewizji, sporządzony został na okres 1.10.1971 r. do 30.09.1981 r.
  2. Plan urządzeniowy II rewizji sporządzony na okres 1.01. 1985 r. do 31.12.1994 r.
  3. Plan urządzeniowy III rewizji sporządzony na okres 1.01.1996 r. do 31.12.2005 r.
  4. Planu urządzenia IV rewizji na okres 1.01.2006 r. do 31.12.2015 r.

 

Gospodarka leśna była prowadzona według powyższych planów na podstawie ówczesnych zasad, instrukcji i zarządzeń. Poniżej przedstawione w tabeli dane obrazujące zaprojektowane i wykonane zadania w kolejnych okresach gospodarczych.

Połączenie dwóch Nadleśnictw w jedno dwuobrębowe nastąpiło Zarządzeniem nr 73 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 12 listopada 2009 roku w sprawie połączenia Nadleśnictw: Wetlina i Cisna w RDLP Krosno oraz wprowadzenia zmian w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Cisna w RDLP Krosno (znak: OR-0151-4/2009). Z dniem 31 grudnia 2009 roku zakończyło działalność Nadleśnictwo Wetlina, a z dniem 1  stycznia 2010 roku zostało włączone do Nadleśnictwa Cisna.